Ochtend- versus avondtraining: Wat is beter?

Als het om lichaamsbeweging gaat, kan het tijdstip van de dag een groot verschil maken. Maar is het beter om een vroege vogel of een avondmens te zijn? Laten we de respectievelijke voor- en nadelen eens bekijken.

Ontdek jouw ideale tijd om te zweten
Je trainingsplan staat niet vast. Het kan veranderen afhankelijk van het weer, de tijd van het jaar, je persoonlijke of professionele verantwoordelijkheden, of zelfs je humeur. Maar consistentie is essentieel, dus we willen het volgende weten: Wat is nou precies het beste tijdstip om te trainen? "Wanneer het lukt" is geen geldig antwoord, dus het is tijd om de kunst van bewegen wetenschappelijk te benaderen. We beginnen met het deskundige advies van doctor in de fysiotherapie Francesca Petrey:
Het tijdstip waarop je traint, is heel persoonlijk en moet gebaseerd zijn op het maximaliseren van je energie, aangezien dit de belangrijkste prestatiebepalende factor is. Als we overwegen waar je energie vandaan haalt, moeten we denken aan voedsel, water, slaap en innerlijke motivatie als factoren die het vuurtje aanwakkeren. Als we trainen wanneer deze componenten op hun hoogtepunt zijn, worden onze prestaties geoptimaliseerd.
Avondtrainingen: De voordelen
- Verbeterde prestaties: Onderzoek toont aan dat de meeste mensen later op de dag beter functioneren, fysiek gesproken. Het lichaam wordt warmer en het testosterongehalte ligt hoger. Dit zijn beide belangrijke factoren voor het opbouwen van spieren. Volgens Dr. Francesca betekent dit dat je lichaam ’s avonds fysiek gemakkelijker kan bewegen vanwege de toegenomen algehele gewrichtsmobiliteit en rekbaarheid van het weefsel, inclusief je spieren en longen.” 's Avonds sporten kan ook helpen om slechte gewoontes te veranderen, zoals snacken, drinken of te veel tv kijken.
- Gemak: Voor wie niet graag vroeg opstaat, kan het handiger zijn om 's avonds te sporten. Het vereist bovendien minder verandering in hun levensstijl. Je kunt je avondtrainingen gebruiken om te ontspannen na een lange werkdag en om je energieniveau voor de rest van de avond te verhogen.
- Zien en gezien worden: Hardlopen bij zonsondergang kan een verrassende ervaring zijn. Het werpt letterlijk een nieuw licht op de bekende lokale herkenningspunten waar je al honderden keren langs bent gelopen. Met onze Run Visible-collectie word je zelf een herkenningspunt: je bent tot een afstand van maar liefst 180 meter herkenbaar als hardloper. Afhankelijk van de lokale omstandigheden kan deze unieke fluorescentie nachtelijke runs net zo veilig maken als elke training overdag.

Avondtraining: De nadelen
- Verstoring van de slaap: “Vermijd intensieve lichaamsbeweging voor het slapengaan, omdat dit het cortisolniveau verhoogt en je slaap-waakcyclus verstoort,” legt dr. Francesca uit. Als je gedwongen bent om 's avonds te sporten, bedenk dan dat dit een verandering in je circadiaans ritme teweegbrengt. Je zult dus waarschijnlijk later naar bed gaan en dus ook later moeten opstaan om genoeg slaap te krijgen.”
- Consistentieproblemen: Het kan zijn dat sporten in de avond niets voor jou is omdat je simpelweg te moe bent na een lange dag. Het kan ook je dagelijkse verantwoordelijkheden in de weg zitten, waardoor het lastig kan zijn om een consistent trainingsschema aan te houden.
Ochtendtrainingen: De voordelen
- Een fitnessroutine opstellen: “Wat betreft ochtendtraining kan het raadzaam zijn om je in te stellen op gedragsverandering en gewoontevorming,” aldus dr. Francesca. “Het is het moment van de dag waarop we de minste beperkingen in ons leven, de minste sociale of werkgerelateerde gebeurtenissen en de minste andere conflicten ervaren. Gewoontevorming is essentieel om consistent te blijven, of het nu gaat om trainen voor een marathon, afvallen of het opbouwen van een krachtroutine. Door consequent op een bepaald moment van de dag te sporten, kun je gewoontes ontwikkelen.”
- Verbeterde slaapcyclus: Onderzoek toont aan dat vaste ochtendtraining je circadiaanse ritme kan veranderen, waardoor je lichaam 's ochtends alerter en 's avonds vermoeider is. Het lijkt erop dat ochtendtraining de diepe slaap meer bevordert dan avondtraining en je helpt om rustig in slaap te vallen.
- Vetverbranding: Sporten op een lege maag ('nuchtere toestand') verbrandt meer vet dan sporten na een maaltijd ('gevoede toestand'). Sporten na een licht ontbijt — havermout en een banaan bijvoorbeeld — kan ervoor zorgen dat je calorieën efficiënter verbrandt. Bovendien kan het je metabolisme voor de rest van de dag verhogen.
- Verbetering van productiviteit en stemming: Ochtendtrainingen kunnen je productiever maken en je stemming gedurende de dag verbeteren. Dit geldt vooral als je je routine afwisselt en verschillende hardlooproutes aflegt bij goed licht. Uit onderzoek is gebleken dat lichaamsbeweging de mentale alertheid en concentratie verbetert. Mensen die 's ochtends sporten zijn dus mogelijk de rest van de dag efficiënter.
Ochtendtrainingen: De nadelen
- Beginnen met weinig brandstof: Het is onwaarschijnlijk dat je fysieke prestaties 's ochtends op hun hoogtepunt zijn, zoals Dr. Francesca uitlegt: “We weten dat we tijdens onze slaap nuchter zijn, omdat we geen voedsel of water consumeren. Wanneer we 's ochtends wakker worden, zijn onze glycogeenvoorraden op hun laagst.” Als je te vroeg opstaat, kun je je diepe slaap onderbreken. Hierdoor wordt het moeilijker om tijdens het sporten (en de rest van de dag) tot het uiterste te gaan.
- Langere warm-up nodig: Het duurt langer om 's ochtends op te warmen, omdat je spieren en gewrichten na het slapen mogelijk stijver zijn. Een goede warming-up is cruciaal om blessures te voorkomen en je lichaam voor te bereiden op lichaamsbeweging.

Biologische klok: Wetenschap om je te helpen beslissen
Je biologische klok, ook wel circadiaans ritme genoemd, speelt een belangrijke rol bij het bepalen van het beste tijdstip om te sporten. Deze cyclus van 24 uur beïnvloedt verschillende fysiologische processen, waaronder slaap, alertheid, lichaamstemperatuur en hormoonproductie. Volgens Dr. Francesca: “Wanneer deze cyclus wordt verstoord, kan dit de kwaliteit van de training negatief beïnvloeden. Goede slaaphygiëne is de eerste stap in het ontwikkelen van een goede routine, zodat je optimaal kunt presteren.”
Met andere woorden, als je begrijpt hoe je circadiaans ritme je trainingsprestaties beïnvloedt, kun je een weloverwogen beslissing nemen over het ideale moment om te trainen.

- Effect op stemming, stress en gemotiveerd gedrag: Je biologische klok beïnvloedt je stemming, stressniveau en motivatie. Dit kan een aanzienlijke impact hebben op je trainingsroutine, omdat deze factoren van invloed zijn op je vermogen om consistent te blijven en tijdens de training het maximale uit jezelf te halen.
- De rol van hormonen: Hormonen zoals melatonine en cortisol spelen een belangrijke rol voor jouw biologische klok. Melatonine reguleert de slaap, terwijl cortisol, het stresshormoon, verband houdt met alertheid en energieniveaus. Als je begrijpt hoe deze hormonen gedurende de dag fluctueren, kun je bepalen wat voor jou de optimale trainingstijd is.
- Kortdurende verstoringen van het biologische ritme: Tijdelijke verstoringen van je biologische ritme kunnen geheugenverlies, gebrek aan energie, vertraagde genezing van letsel en problemen met de spijsvertering veroorzaken. Bij ochtendtraining moet je extra voorzichtig zijn met je slaaproutine, omdat verstoringen een negatieve invloed kunnen hebben op je prestaties vroeg in de dag.
Optimaliseer je training en je prestaties
Om de nadelen van ochtend- of avondtrainingen te compenseren, kun je de volgende tips uitproberen:
- Goede warming up: Zorg ervoor dat je, ongeacht het tijdstip van de dag, de tijd neemt om goed op te warmen. Zo voorkom je blessures en zorg je ervoor dat je lichaam is voorbereid op de aanstaande training.
- Voeding en hydratatie: Besteed aandacht aan je voeding vóór en na je training. Het eten van een evenwichtige maaltijd of snack vóór je training kan je voorzien van de nodige brandstof, terwijl voeding na de training bijdraagt aan je herstel.
- Kleed je voor succes: Investeer in de juiste uitrusting om effectief te kunnen trainen en de belasting van je lichaam te minimaliseren. Hardloopschoenen zoals de Ghost en de Glycerin zijn ontworpen om je te helpen je prestaties te maximaliseren en je op elk moment van de dag energiek te voelen.
- Luister naar je lichaam: Het is essentieel om naar je lichaam te luisteren en je trainingsschema hierop aan te passen. Als je je op het door jou gekozen tijdstip voor de training consequent lusteloos en ongemotiveerd voelt, kun je het beste een ander tijdstip op de dag proberen om te zien of dat een verschil maakt.
- Consistentie: Ongeacht of je 's ochtends of 's avonds traint, de sleutel tot succes is consistentie, vooral als je net begint. Houd je aan een schema dat voor jou werkt en geef je trainingen prioriteit.

Creëer een routine die bij je levensstijl past
Er is geen eenduidig antwoord op de vraag of ochtend- of avondtrainingen beter zijn. Het beste moment om te trainen hangt uiteindelijk af van je individuele voorkeuren, je schema en hoe je lichaam op verschillende momenten van de dag reageert op lichaamsbeweging. Door je biologische klok in acht te nemen en je training en prestaties af te stemmen op je persoonlijke voorkeuren, kun je het trainingsschema vinden dat het beste aansluit bij je levensstijl en fitnessdoelen. In de woorden van dr. Francesca:
Kortom: het ideale tijdstip om te sporten is het tijdstip waarop het jou het beste uitkomt. Hoewel er meer onderzoek nodig is om tot een conclusie te komen over welk tijdstip van de dag het beste is om te sporten, weten we wel dat langdurige lichaamsbeweging daadwerkelijk het aerobe vermogen, de hartfunctie, de BMI-regulatie en kracht verbetert. Uit het onderzoek blijkt dus dat bewegen bijdraagt aan je algehele welzijn, ongeacht het tijdstip waarop je het doet.
Stap dit seizoen stevig door met Brooks Running!
Het advies van onze schrijver is uitsluitend bedoeld voor informatieve of algemene educatieve doeleinden. We raden je altijd aan om met je huisarts of andere zorgverlener te praten voordat je aanpassingen aanbrengt in je hardloop-, voedings- of fitnessroutines.